Het motto van dit blog – een foto liegt de waarheid – wordt steeds meer waarheid. Voorheen kon alleen de doorgewinterde Photoshopper mijn gezichtsuitdrukking aanpassen. Nu kan iedereen het, je hoeft enkel een schuifje te bewegen. Het wordt daardoor steeds lastiger om echt van nep te onderscheiden.
Een vriend stuurde mij deze week een bericht door van Adobe. Het ging over de toevoeging van Neural filters in de nieuwste versie van Photoshop. Ik gebruik dat programma niet vaak (ik ben het momenteel wel aan het leren), maar dit was reden voor mij om mijn versie te updaten en eens te onderzoeken wat je met die filters kunt doen.
Werken met schuifjes
Na de update zag ik de volgende schuifjes in Photoshop verschijnen:
Dat is weer eens wat anders dan het abstracte saturation, brightness en exposure. De woorden surprise, anger en hair thickness snapt iedereen.
Ik duikelde wat portretfoto’s op en ging aan de slag. Met mijn eigen hoofd natuurlijk, en leuker nog, de hoofden van mijn vrienden.
Nu deel ik graag foto-experimenten, maar dit is een stap te ver. Want toen ik het schuifje be happy! naar rechts verschoof, veranderde mijn hoofd in dat van iemand anders. Ik lachte ineens met open mond en kreeg tanden. Maar het waren tanden van iemand anders.
Het effect was – kortom – doodeng. Iets waarvan ik niet wil dat het rondslingert op internet.
Hieronder zie je wat je ermee kunt als het feilloos werkt:
Maar het werkt nog niet feilloos. De filters zijn nog in beta, wat inhoudt dat ze worden getest en dat Adobe zit te springen om feedback. Overigens gebeurt de berekeningen achter deze filters in de cloud. Ik vermoed dat menig laptop anders ten onder gaat aan de enorme rekenkracht die er (nu nog) voor nodig is om mij blij te laten kijken. Work in progress dus, maar het is een kwestie van tijd voordat dit ook gewoon op je telefoon zit.
De gevolgen
Wat mij opviel: Adobe vermeldt niks over de gevolgen van het gemak waarmee we nu portretfoto’s kunnen aanpassen. Want hoe weet de kijker nu wat echt is, en wat niet? Hoe zien onze feeds op Instagram er straks uit? Zit er nog een echte foto tussen.
En pas je straks een gezichtsuitdrukking aan als een vriendin met een chagrijnig hoofd op jouw foto staat?
Het voelt alsof we langzaam afscheid nemen van fotografie in zijn huidige vorm. De vorm van de 20e eeuw waarin we nastreefden om de waarheid te tonen, in al zijn subjectiviteit (als gevolg van het gekozen moment, het standpunt, etc.). Langzaamaan streven we naar perfectie, naar hoe dingen zouden moeten zijn, hoe we ze willen hebben, in plaats van hoe ze daadwerkelijk waren.
Fotografie registreert dan niet meer, maar vervormt. Die verandering vindt druppelsgewijs plaats, de druppels bestaan uit aankondigingen van weer een algoritme dat iets kan (zoals dit algoritme dat portretfoto’s maakt van niet-bestaande mensen). En nieuwsberichten over bekende fotografen die hun beelden stiekem Photoshoppen.
En dan ineens – na talloze druppels – komt het moment dat we beseffen dat niemand meer foto’s maakt van de wereld om ons heen. Die wereld vormt enkel een basis die we vrolijk photoshoppen tot een nieuwe gebeurtenis die nooit in het echt bestond.
Zelf aan de slag met Photoshop, maar je weet niet waar te beginnen? Ik leer het via de School of Photography.