Ik bezocht dit jaar voor het eerst Fotofestival Noorderlicht. Eén fotograaf sprong er voor mij uit. Dus daar gaat dit stukje over. En over wat dat festival eigenlijk behelst.
Wat is Noorderlicht?
Ik reis met gemak jaarlijks 1.146 km zuidwaarts naar Arles, naar het Fotofestival der fotofestivals (lees hier waarom). Maar 200 km naar het noorden, dat was mij nog nimmer gelukt.
Enfin, dat moest maar eens over zijn. Fotofestival Noorderlicht daalt jaarlijks neer; vorig jaar in Leeuwarden, nu in Groningen. Iedere editie heeft een thema met een sterk maatschappelijke kant. Dit jaar was dat:
Taxed to the max
Verdeeld over 8 locaties kun je werk bekijken van 43 fotografen. Daarvoor koop je een passe-partout van een tientje. Tot slot zijn er, zoals het een goed fotofestival betaamt, ook zogenaamde “off-locaties”. Locaties die officieel niet bij het festival horen, maar in de slipstream toch een graantje meepikken door ook wat werk op te hangen dat relateert aan het thema. Denk aan galerieën en musea. Het festival duurt de hele maand november.
Goed, terug naar het thema. Wat wordt daarmee bedoeld?
In het programmaboekje staat het als volgt:
Taxed to the max onderzoekt de maatschappelijke spanningen die internationale mega-corporaties creëren met hun enorme accumulatie van kapitaal en invloed op de nationale en mondiale politiek.
Ook in Groningen maken ze zich graag schuldig aan teksten waar je van gaat gapen. Maar als je hem drie keer leest kom je een heel eind. Wat er te zien valt is een hoop kommer en kwel, noodklokken die worden geluid en ‘einde der tijden’ symboliek. Niet bepaald luchtig.
Maar…
Wat mij opviel is de vele manieren waarop je een complex verhaal tot handzame, visuele proporties kunt terugbrengen. En dát vond ik inspirerend. Eén fotograaf sprong er op dat vlak uit: Michele Borzoni.
Hieronder leg ik uit waarom.
Open Competitive Examinations
De Italiaanse fotograaf Borzoni brengt de arbeidsmarkt van Italië in beeld, en die is bepaald schrijnend. In zijn fotoserie Open Competitive Examinations zie je dat in één oogopslag:
Niks geen fotoserie over thuiswonende dertigers die nog steeds geen baan hebben. Eén zo’n beeld van een stampensvolle gymzaal komt direct binnen. Het bijbehorende bordje met daarop de koele feiten van de vacature en het aantal sollicitanten doen mij nogmaals in grote verbazing terugkijken naar al die zwoegende mensen, en de nihile kans op een baan.
Bovendien was de locatie van deze foto’s ook treffend: er hingen 5 foto’s in afzonderlijke spreekkamers van een voormalig kantoorpand. Dat zag er zo uit:
Deze fotoserie is onderdeel van een veel groter project van Borzoni, getiteld Workforce. Meer werk van hem kun je hier bekijken.
Aanrader?
Ga ik volgend jaar weer naar Noorderlicht in Leeuwarden? Waarschijnlijk wel. Maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat dat vooral komt omdat mijn schoonfamilie daar woont, en het derhalve dus zinnig te combineren valt.
Maar het festival an sich, dat blies mij niet bepaald van mijn sokkel. Wat ik miste:
- één centrale festivallocatie
- indrukwekkende locaties (zoals oude kerken, leegstaande fabriekshallen, etc.)
- een echte fotografievibe
Dat vind je allemaal wel in Arles, maar voor wie het dichter bij huis zoekt: je vindt het ook bij fotofestival Naarden.
Naschrift: diverse lezers attendeerden mij op het feit dat in voorgaande jaren er wel degelijk sprake was van indrukwekkende festivallocaties. Maar sinds deze editie komt de financiering daarvoor helaas niet meer rond. Jammer!