Sebastião Salgado: over noeste arbeid en fysiek ongemak

Sebastião Salgado is de man van de megalomane journalistieke fotografie; projecten die jaren in beslag nemen en waarvoor hij bijna permanent op reis is. Hij wordt voortgedreven door een ideologische boodschap die hij middels beeld wil overbrengen. 

“Photography is not objective. It is deeply subjective – my photography is consistent ideologically and ethically with the person I am” ~ Sebastião Salgado

Een kritische ode

Salgado startte het project ‘Workers’ in 1986. Hiermee wilde hij het verhaal van de industriële revolutie vertellen; mannen en vrouwen die met hun blote handen de wereld sneller laten draaien. Sneller voor degenen die het kunnen betalen, oftewel de consument. De werkers blijven werken, dag en nacht.

De foto’s in het boek “Workers” tonen een werkelijkheid die voor de westerse wereld grotendeels verborgen blijft. Of blééf, want veel van zijn foto’s tonen industrieën die zich alweer in de volgende revolutie bevinden, de technologische revolutie.

Het 400 pagina’s tellende boek bevat zwart wit foto’s uit acht landen. Het is een ode aan de arbeid, doch met een kritische ondertoon. De ode zit hem in de indrukwekkende foto’s waarbij telkens de compositie en de rijkgeschakeerde grijstinten je in de foto zuigen. De kritische ondertoon uit zich vervolgens in de realisatie van wát je eigenlijk ziet. Ellendig werk in ellendige omstandigheden.

De kracht van olie in Koeweit

We zien een man die bijna lijkt te worden verslagen door de kracht van de pomp links van hem. De dikke olie spuit uit de grond, de man kijkt toe en glimt. Niet uit zichzelf, maar door de olie.

 

Een mierenhoop in de Braziliaanse goudmijn

Onderstaande foto’s zijn iconen geworden van Salgado’s werk. Het beeld doet Bijbels aan, doet denken aan de bouw van de toren van Babel. 50.000 mensen lopen als mieren door elkaar heen, dragen een miniem stukje bij aan de goudwinning van deze mijn. Ze werken veelal voor zichzelf of in kleine verbanden. En allemaal zijn ze slaaf geworden van de wens een goudader te vinden die hen en hun familie verlost uit hun dagelijks lijden.

 

 

 

 

Shipbreaking in Bangladesh

De begeleidende tekst in het boek van schrijver Eric Nepomuceno is bijna net zo indrukwekkend als de foto’s zelf. Hij interviewde Salgado een aantal dagen (!) achter elkaar. Dat heeft geleid tot een poëtische en reflectieve toelichting op wat we zien. Als voorbeeld: lees onderstaande tekst en scroll dan verder naar onderstaande foto’s. Ontegenzeggelijk worden die voor mij rijker door de emotie die Nepomuceno al heeft ingemasseerd in je hersenen.

“Facing the shores of Bangladesh, the ship blows its sharp whistle for a last time. it puts its engine on full speed and heads for the land, wailing and groaning as it reaches a speed that it would never have dared risk at sea. Its steel hull scrapes the sand, reaching into the earth from where it came. Then it stops, grounded, the end of its final charge, its last journey.” 

 

 

 

 

 

 

 

Meer foto’s vergelzed door aanzwellende melodramatische muziek kun je zien in onderstaande video:

 

De actualiteit van Salgado’s beelden in Bangladesh

Bovenstaande manuele arbeid verdwijnt langzaamaan, het is het werk uit de 20e eeuw. Alhoewel… op de stranden van Bangladesh vind je nog steeds jonge mannen die gedumpte containerschepen ontmantelen. Met de hand, in dezelfde barre omstandigheden. Mike Hettwer fotografeerde deze werkzaamheden recentelijk. Bovengenoemde tekst van uit het boek van Salgado blijkt ook – en helaas – één op één toepasbaar op deze meer actuele foto’s:

[soliloquy id=”733″]

Buy books, not gear

Koop dit boek. Een nieuwe camera of filter of flitser doet niks voor je creativiteit. Dit boek wel, net zoals vele andere boeken. En het is nog goedkoper ook.