Soms denk ik wel eens dat al mijn creativiteit wordt opgeslokt door het vinden van wéér een goed excuus om vandaag niet te gaan fotograferen. Hele lijsten met smoezen heb ik inmiddels bij elkaar bedacht. Maar wat blijkt: uiteindelijk zijn ze allemaal te herleiden tot twee fundamentele angsten. Waarvan ik er zéker eentje heb.
Art & Fear
Ik ben al een tijdje het boek Art & Fear aan het lezen (hij staat in mijn “wat ga ik deze maand doen”-lijstje van maart). Dat boek staat berstensvol zinnen die ik in mijn notitieboekje opschrijf. Inmiddels is dat notitieboekje bijna een volledige kopie van het boek zelf. En ik ben nog maar op pagina 32.
De twee kernangsten
Enfin, één van de dingen die David Bayles weet te ontleden, is de oorzaak achter de angst om kunst / fotowerk te maken. Dat zijn er volgens hem twee, met allebei een ander gevolg:
-
Angst over wat jij van je werk vindt
-
Angst over wat anderen van je werk vinden
Angsttype 1 leidt ertoe dat je uiteindelijk niet je beste werk maakt; je stelt uit en danst om je eigen ideeën heen zonder er concrete invulling aan te geven.
Angsttype 2 zorgt ervoor dat je niet je eigen werk maakt. Je bent teveel bezig met de ander, en je past je werk daarop aan.
Mijn angst
Ik val onder type 1: ik heb bovenal angst over wat ik van mijn werk vind. Ik fotografeer namelijk voor mezelf, niet voor een publiek. De foto’s (mijn foto’s) die bij mij thuis aan de muur hangen vind ik mooi. Ik vind het leuk om te horen wat anderen ervan vinden, maar voel me niet gekwetst als ze er niks in zien.
Ik zoek dus geen fotografische erkenning, althans, niet van anderen. Wel van mezelf. In mijn hoofd wonen talloze fotoseries en -ideeën die nog niet zijn gematerialiseerd. Lekker veilig, want zo bestaat vooral het potentieel, en niet de realiteit van een eindproduct dat niet voldoet aan mijn geïdealiseerde beeld.
Maar eigenlijk zegt Bayles het mooier:
“You have a choice between giving your work your best shot and risking that it will not make you happy, or not giving it your best shot — and thereby guaranteeing that it will not make you happy.
It becomes a choice between certainty and uncertainty. And curiously, uncertainty is the comforting choice.”
Klaar dus met al die mooie ideeën in mijn hoofd. Het moet gematerialiseerd worden, want dat is de enige manier om beter te worden én erachter te komen of ik voldoe aan mijn eigen maatstaven.
Door welke angst laat jij je leiden? Zodra je het herkent, kún je er iets aan doen…