Emil Gataullin: éénregelige visuele gedichten

Sommige fotografen excelleren in grote onbekendheid. Ik heb er weer eentje gevonden: Emil Gataullin. Deze Russische fotograaf maakt foto’s die eigenljk de visuele tegenhanger zijn van een eenregelig gedicht. 

Plattelandsleven van Emil Gataullin

Emil Gataullin groeide op in Moskou maar iedere zomer verbleef hij bij zijn oma in een klein plattelandsdorpje. Zijn dagen vulde hij daar met vissen, paddestoelen zoeken en het hoeden van vee. Gataullin omschrijft die tijd als de gelukkigste in zijn leven. En dus is het niet gek dat hij met zijn vrouw uiteindelijk verhuisde naar precies zo’n klein dorpje. Waar hij nu regelmatig fotografeert – soms knipogend naar zijn eigen jeugd. Geen geënsceneerde beelden, maar een licht melancholische wereld, bekeken door zijn ogen.

Verstilde beelden

Eerst wilde ik hier opschrijven dat de foto’s van Gataullin melancholische, verstilde beelden zijn. Direct daarna gevolgd door de gedachte: íedere foto is een verstild beeld. Dus wat bedoelde ik nou eigenlijk? Nog een poging dan maar.

Gataullin pakt momenten die cruciaal zijn of lijken. In de foto hierboven is de wegkijkende blik van het meisje veelzeggend en haar afgewende benen versterken dat effect. Althans, in de fóto is het veelzeggend, ze komt ongeïnteresseerd over, haar aandacht is niet bij je jongen die haar half aan het opeten is. Maar misschien zegt het ook wel niks, keek ze even weg omdat er iemand langsliep, en deed ze daarna haar ogen weer dicht.

Het doet er niet toe. Het beeld is treffend.

Beeldrijm

Het verstilde moment dat Gataullin in de foto hierboven pakt, is juist weer visueel voldoenend: We zien beeldrijm: de mensen die over het brugdeel lopen zijn exact even groot als de mensen die zijn afgebeeld op het verkeersbord. En dan is het ironisch dat wij eigenlijk óók gewoon naar een tweedimensionale weergave kijken van die driedimensionale mensen.

 

 

 

 

 

Emil Gataullin: niks over te vinden

Als ik schrijf over fotografen, google ik erop los. Ik haal overal flarden informatie vandaan en combineer dat met mijn eigen ideeën over de fotograaf. Bij Gataullin ging die vlieger niet op: er is namelijk nauwelijks over hem geschreven búiten Rusland. In het Westen is hij simpelweg niet bekend, behalve dan op Ignant, waar ik deze foto’s van hem tegenkwam.

 

Héél soms is Emil Gataullin toch nog in de stad, in Moskou te vinden.

 

 

 

 

 

Gelaagdheid

Gataullin fotografeert in de diepte. Hij gebruikt meestal meerdere lagen in zijn beeld – je hebt meestal niet alles gezien in één oogopslag. Dat maakt dat je oog over het beeld mijmert, als ware het een gedichtje.