Edward Thompson: de ongeziene wereld van infrarood licht

Een heleboel zie je niet omdat je niet kíjkt. Maar sommige dingen kúnnen we nu eenmaal niet zien, omdat ze buiten het – voor ons – zichtbare licht vallen. Fotograaf Edward Thompson deed daar wat en toont met zijn project The Unseen de verborgen wereld van infrarood licht.

Wat is infrarood licht?

Het elektromagnetisch spectrum bestaat uit golven van verschillende lengtes. De mens kan enkel de golflengtes tussen 380 nm (violet) en 720 nm (rood) zien. In de foto’s van Thompson ‘zien’ we nabij infrarood licht. Deze golven hebben een lengt van van ca 720 tot 1000 nm. Het ‘echte’ infrarode licht zit daar ver daar buiten. Deze straling wordt bijvoorbeeld gebruikt in de astronomie en in opsporingsdetectieapparatuur omdat zij warmte visueel maakt.

Het elektromagnetisch spectrum

De foto’s zoals Thompson deze maakt in nabij infrarood, worden vertaald in een voor het menselijk oog zichtbaar beeld via een computer. En dat ziet er maf uit. Begroeiing wordt bloedrood. Zand wordt doorgaans wit. Toch komt die vreemde vertaling van beeld dicht in de buurt van hoe de wereld eruit zou zien indien wij het infrarode licht wel zouden kunnen waarnemen.

Spoken vastleggen

Het spookt in Pluckley, een klein landerig dorpje in Engeland, al duizend jaar. De Britse fotograaf Edward Thomson verdiepte zich in het stadje en las en passant dat je met infrarood licht spoken kunt fotograferen. Dat wilde hij zelf proberen.

f2_edward_thompson_the_unseen_an_atlas_of_infrared_plates_aftertheflood_kronkeling

52 Kodak filmrolletjes

De hele exercitie liet geen spook zien, maar het zette hem wel aan om zich verder te verdiepen in deze vorm van fotografie. Echter, Kodak stopte in 2009 met de verkoop van Kodak Aerochrome, deze voor infrarood lichtgevoelige negatieven waarmee hij Puckley had gefotografeerd. Hij benaderde Kodak en daar bleken nog 52 rolletjes te liggen. De laatsten. Daarmee had hij meteen een duidelijk eindpunt voor zijn project. Met deze rolletjes moest hij het doen.

“Although the infrared photographs in The Unseen look strangely sensational, they are not constructed or manipulated. This is documentary.”

~ Edward Thompson

Verschillende projecten onder één noemer

Zijn project The Unseen bestaat eigenlijk uit meerdere projecten die allen zijn toegespitst op infraroodfotografie. Zo legt hij in de serie Red Forest het meest radio-actieve bos ter wereld vast:

The Red Forest. 2012. On April 26th 1986 there was an explosion at the Chernobyl nuclear power station, reactor number four spewed out huge amounts of radiation contaminating soil, water and atmosphere with the radiation equivalent to 200 times that of the atomic bombings of Hiroshima and Nagasaki. The wind blew most of the radioactive fallout onto Wormwood Forest that was within the 10km surrounding the power station. The pine trees of Wormwood took on massive quantities of radiation (as much as 8000 roentgens an hour) and died, but there was a side effect to the contamination, the trees turned bright red. Wormwood Forest no longer exists; it’s now called The Red Forest. The Red Forest is one part of a project made up of three experimental photo-series using the last rolls of infrared colour film on the planet. As well as using the film for what it was originally designed for the project also aims to find other alternative uses for the film and subverting its original intended purposes.

Infrarood: heldere foto’s

Nabij infrarood licht gaat dwars door lichte nevel of smog heen en zorgt dus veelal voor zeer heldere foto’s. Dat komt doordat de golflengte van nabij infrarood licht langer is dan die van het zichtbare licht.

Kickstarter

Thompson gebruikte Kickstarter om zijn project te bekostigen. Daarvoor maakte hij onderstaande video, waarin hij nader ingaat op de verschillende projecten in het inmiddels gepubliceerde boek The Unseen.

Fotografeert jouw camera ook (nabij) infrarood licht?

Digitale camera’s zijn erg gevoelig voor infrarood licht. Om verstoringen in je foto’s te voorkomen plaatsen fabrikanten daarom meestal een filter in je camera die infrarood licht tegenhoudt. Dit effect kun je weer tegengaan door er zelf wéér (infrarood)filter voor te plaatsen. De gevoeligheid is echter per camera verschillend.

Zelf testen

Je kunt eenvoudig testen of je camera gevoelig is voor infrarood licht door het infrarood zendertje van een afstandsbediening te fotograferen terwijl je een knopje in drukt. Als je het ledlichtje op ziet lichten dan is je camera geschikt voor infraroodfotografie.