Hoe voorkom je ongemakkelijke gesprekken wanneer je Spaanse prostituees langs provinciale wegen fotografeert? Door je als landmeetkundige te verkleden, vergezeld van een gele landmeter waarop je gewoon je eigen camera zet. Geen vrouw die zich bekeken voelt. Precies zo ging Txema Salvans te werk, zes jaar lang.
Simply what I did was to approach the girls to say ‘Look, I’ll be around here for a while near my van’ and that was it ~ Salvans
De wijze waarop Salvans te werk ging doet denken aan die van een bioloog. Hij bepaalt zijn onderzoeksgebied (prostituees langs marginale wegen in Spanje), en hijst zich vervolgens in camouflagekleding om stiekem de prooi in zijn natuurlijke habitat vast te kunnen leggen.
The waiting game
De resulterende serie The Waiting Game bestaat uit vrouwen die wachten, eindeloos wachten. Hun broodwinning schuilt in die luttele minuten dat een vrachtwagen stopt en een dienst verlangt. De rest van de dag bestaat uit ledige uren in een verzengende hitte die je dwars door de foto’s heen voelt.
Een sterke serie heeft herkenbare elementen
De foto’s tonen allen een wachtende schaars geklede vrouw aan de kant van een provinciale weg. De lucht is wolkeloos, de zon heeft vrij spel in deze stoffige contreien. De lichtinval is geligwarm. De compositie klopt, telkens weer. Je ogen dwalen over de schijnbaar eindeloze wegen, omgeven door ritmisch struikgewas of lantaarnpalen. De foto’s zijn, kortom, estethisch hetzelfde.
Zou je ergens onverwacht een één van de andere foto’s uit zijn boek tegenkomen, dan herken je het beeld, en weet je dat Salvans de foto heeft gemaakt. Dat lijkt simpel, maar een herkenbare stijl in fotograferen is verdomde moeilijk om te bereiken.
Waar is de klant?
Op geen van de foto’s is een klant te zien, en dat versterkt de serie. We zien niet de platheid, de banaliteit. Die wordt in de verte gesuggereerd door het lange wachten, en dat is voldoende. Er zijn al genoeg expliciete en stigmatiserende series van prostituees gemaakt. Hier kijken we naar vrouwen het grootste deel van de dag zitten te wachten. En dat maakt dat het ineens een stuk makkelijker wordt om je in te leven. Wat als jij daar op die stoel had gezeten, langs de kant van de weg? De vrouwen blijven anoniem, we zien bijna geen gezichten. Dat zou afleiden.
“What I tried to do in the majority of the photographs, although there is a small minority where you can see their faces, was to photograph the context of these women. For me the faces of these women weren’t useful to me at all, the project doesn’t stem from this, it’s not a work of portraiture”
~ Salvans
Niet in scène gezet
Aangekleed als landmeter had Salvans alle tijd om zijn prooi van alle kanten gade te slaan. Geen van zijn foto’s is derhalve in scène gezet. De vrouwen wanen zich onbespied, de man in het gele hesje is onderdeel van het landschap – oninteressant.
Martin Parr schreef de inleiding voor het boek The Waiting Game. Met Parr als enthousiasteling over je werk zit je redelijk gebakken, als fotograaf.
In addition to seeing the prostitutes in their remarkable settings, therefore, we also learn about the contemporary landscape. Even without the central players, this would be an impressive set of photographs”
~ Martin Parr
Een goede fotoserie kost tijd
Deze fotoserie klopt, ziet er simpel uit. Dat is een teken dat er veel tijd in zit. Txema Salvans deed er 6 jaar over voor hij tot het resultaat The Waiting Game kwam. En op het laatst had hij de juiste invalshoek te pakken.
“The last year or year and a half’s work I would say produced between 70% or 80% of the final photographs. Why? Because the other two or three years I was making tests, testing theme, does it work, doesn’t it work, looking for the optimal distance from the girls – you know, learning how to do this kind of photography”
~ Salvans in een interview
Kortom: ga erop uit en fotografeer! Het fotograferen zélf is de zoektocht, niet het thuis op de bank zitten en eindeloos naar Instagram-foto’s kijken voor inspiratie. Beginnen, dat is de kunst.
