Elliott Erwitt, een beroepskomediant middels zijn straatfotografie. Zijn foto’s tonen een droog soort humor, licht veroordelend. Eigenlijk is hij de Martin Parr van de hondenwereld. Zijn geschreven observaties over de verhouding tussen mens en hond doen je na de eerste gniffel nog eens kijken naar de foto. Ditmaal met een extreem antropomorfe bril en een nog grotere glimlach.
Amateurhonden vs. professionele honden
Erwitt fotografeert naar eigen zeggen voornamelijk amateur dogs. Maar soms verkiest hij professionele modellen. Bijvoorbeeld voor de schoenenadvertentie hierboven die wist hij op te leuken door de wereld om te draaien. Schoenen draag je niet voor andere mensen, maar voor andere honden op straat. Zíj zijn het die een permanent uitzicht op ons schoeisel hebben. Dus huurde hij een Deense Dog en een Chihuahua in en maakte onderstaande foto, op zijn buik op het asfalt. Het kleine wezentje netjes aangekleed – op schoentjes na, want dát voorrecht blijft voorbehouden aan de mens.
“Professional dogs make the day simpler. They don’t need hair-do’s and make-up. They come prepared.
My dog models get us down to the right level for examining boots and pumps, and they give eye contact, too.
Snakes could get us even closer, but they seem wrong, somehow. Cockroaches are the right size too, but they aren’t very sympathetic.
Fotograaf én schrijver
De inleiding uit het Dog Dogs fotoboek (hier te koop) van Erwitt is van zijn eigen hand. Zijn formuleringen staan bol van sarcasme en droge constateringen. Ik ga me hier niet wagen aan halfbakken vertalingen daarvan. Hieronder vind je derhalve een mengelmoes van foto’s, overpeinzingen en observaties van zowel Erwitt als mijzelf. De taal geeft aan watvan mij komt, en wat van Erwitt.
Dog Dogs
Het boek Dog Dogs richt zich geheel op foto’s met daarin honden. Dat was nooit een bewust project, maar zijn camera vond telkens een gewillig subject in de viervoeters die zich niet laten regisseren. Elliott reisde veel en fotografeerde derhalve honden in uiteenlopende landen. Zo merkte hij culturele verschillen op in de relatie tussen hond en eigenaar:
“Isn’t he cute?” The American says when a pooch leaps up on you with muddy paws.
“Down sir!” says the Brit, and down it goes.
De hond op de foto hieronder is zijn (Amerikaanse) eigenaar de baas. En die eigenaar wíl zo’n hond. Zo één die anderen op gepaste afstand houdt. Het meisje op de achtergrond kijkt dan ook licht verbaasd naar het gevaarte. Wat dat konijn op het bankje doet is mij overigens een raadsel.
De honden op onderstaande foto’s worden geconfronteerd met een probleem dat alle Westerse honden dagelijks krijgen voorgeschoteld: hoe behoud je je waardigheid wanneer je bent vastgebonden aan straatmeubilair?
“The trick is to keep a sense of decorum within oneself, I suppose.”
Deze honden lijkt het aardig te lukken, dat behoud van het eigen decorum, al schuurt het ergens wel en lijkt er enige schaamte tussendoor te sijpelen.
“Dogs are not going to pose like statues, because they just don’t get what you’re talking about. Their own vocabulary is so limited.”
Honden, kortom, kun je niet regisseren. En dus ontwikkelde Erwitt zo zijn eigen truukjes om een reactie te ontlokken bij een hond – met effect, getuige de foto’s hieronder.
“The Yorkshire Terrier aloft was not quite so self effacing. He didn’t jump straight up in the air like that to please me, but because I barked.
He never got used to it.
Every time I barked, he jumped.
I often bark at dogs. Not just because it’s fair, since they bark at people, but because I might provoke a reaction that works on film. Dogs don’t generally change their expressions, but a rude noise can get you a glare or a shocked look.”
Vergeet ook niet te kijken naar de vlakverdeling, het lijnenspel en de verschillende figuren, allen netjes uit elkaar, nergens overlappend. De foto ‘klopt’, al had het hondje van mij nog iets naar links gemogen, dan was het nét wat beter in balans geweest. Maar het beestje is niet te regisseren, behoudens deze primaire schrikreactie op de blaf van een mens.
Een nog enthousiaster resultaat van menselijk geblaf is hieronder te zien. Dubbel resultaat zelfs, getuige de man in de achtergrond die eveneens verschrikt omkijkt.
Gedurende zijn reizen door Frankrijk zag Erwitt de hautaine houding van de Fransman weerspiegeld in de Franse hond.
“In France, the dogs are more intellectual than in America. They know the’re part of the social fabric. You can see it in their expressions. (…) Dogs are often taken to the business office in Paris, where they behave very well, discreetly listening to important conversations. Dogs are allowed in restaurants and in shops, since it is assumed that they will know how to conduct themselves. They certainly do.”
Hieronder een Fransman en een Franshond. Beiden zelfvoldaan. De hond straalt de air van een volwaardige gesprekspartner uit – volledig onterecht.
En ja, Erwitt fotografeert nog steeds, op 81-jarige leeftijd. Deze foto is namelijk relatief recent genomen, getuige de Blackberry op tafel.
“Dogs are forced to lead a life that is really schizoid. Every minute, they have to live on two planes at once, juggling the dog world against the human world.”
De hond op het dak is de visuele inverse van de man in de deuropening – zwart tegen wit vs. wit tegen zwart. Inhoudelijk een raar beeld. Een hond hoort niet op het dak. Maar dat weet die hond niet.
“Dogs are always on call.
Their owners want instant affection every day, any time of day. A dog can never say he has other things to do.”
Hond of mens, dat is nauwelijks meer te onderscheiden in de foto hieronder. En voor de persoon rechts maakt het niet veel uit – affectie is affectie.
Maar eigenlijk kijken we helemaal niet naar honden, vindt Erwitt. We zien onszelf. Wij proberen net zo goed te voldoen aan extern opgelegde standaarden en prutsen daarbij maar wat aan, op goed geluk.
“These photos are not about dogs. These are, in fact, not pictures of dogs at all.
Look again.
Essentially, these are pictures of people.
But if I really took photos of people doing some of these things, I’d get in trouble.”
Foto credits: Magnum ©